Røntgenbehandling av artrosar var tidlegare vanleg. Ein artikkel publisert i Tidsskriftet i 1938 er no prenta på nytt (1). Der går det fram at kring 67% vart heilt bra eller vesentleg betre, berre kring 15% var upåverka av strålebehandlinga. Artikkelen nemner at ein ikkje heilt kan sjå bort frå "at suggestive momenter av og til kan... bringe et slags resultat".

Dette undersøkte dei i Gøteborg med ein dobbel blind studie; publisert i 1970 (2). Ein halvpart fekk røntgenstrålar. Den andre halvparten fekk tilsynelatande same behandling, men med ei blyplate i røntgenrøyret som hindra at strålane nådde pasienten. Alle pasientane hadde pålagt tannlegefilm i behandlingsområdet til verifisering av strålar - ikkje strålar. Samla vart kring 400 pasientar undersøkte; det er ikkje heilt samsvar mellom tekst og tabellar.

68% av dei som fekk strålar vart betre, 32% kjende ingen effekt eller vart verre. 64% av dei som ikkje fekk strålar vart betre, 36% kjende ingen effekt eller vart verre. Dette er om lag som resultata publisert i Tidsskriftet i 1938. Det var nok "suggestive momenter" som gav dei gode resultata i Gøteborg! Dermed vart det brått stopp å røntgenstråla artrosar.

Litteratur

1. Strålende behanding. Tidsskr Nor Legeforen 2015; 135: 1966.

2. Goldie I, Rosengren B, Moberg E et al. Evaluation of radiation treatment of painful conditions of the locomotor system: A double blind study. Acta radiologica: therapy, physics, biology 1970; 9: 311-22.